یاعلی ابن الموسی الرضا

​بنیانگذارانقلاب اسلامی (امام خمینی ره) برساده زیستی مسئولان وروحانیان تاکید می نمودند و آنان را از تجمل‌گرایی برحذر می‌داشتند. ایشان دراین‌باره می‌فرماید:

«من متواضعانه و به‌عنوان یک پدر پیر از همه‌ی فرزندان و عزیزان روحانی خود می‌خواهم که در زمانی‌که خداوند بر علما و روحانیون منت نهاده است و اداره‌ی کشور بزرگ و تبلیغ رسالت انبیا را به آنان محول فرموده است، از زیّ روحانی خود خارج نشوند و از گرایش به تجملات و زرق و برق دنیا، که دون شأن روحانیت و اعتبار نظام جمهوری اسلامی ایران است، پرهیز کنند و بر حذر باشند که هیچ آفت و خطری برای روحانیت و برای دنیا و آخرت آنان، بالاتر از توجه به رفاه و حرکت در مسیر دنیا نیست.»

​استاد شهید مرتضی مطهری در‌باره ساده زیستی وزهدمی‌نویسد:

«زهد، حالتی است روحی و زاهد از آن نظر که دل‌بستگی‌های معنوی و اخروی دارد، به مظاهر مادی زندگی بی‌اعتناست. این بی‌اعتنایی و بی‌توجهی تنها در فکر و اندیشه و احساس قلبی نیست و در مرحله‌ی ضمیر پایان نمی‌یابد. زاهد در زندگی عملی خویش، سادگی و قناعت را پیشه‌ی خود می‌سازد و از تنعم تجمل و لذت‌گرایی پرهیز می‌نماید. زهّاد جهان آن‌ها هستند که به حداقل تمتع و بهره‌گیری از مادیات اکتفا کرده‌اند.»(1)

​تجمل گرایی آفت زندگی

تجمل گرایی ،اصطلاحی است مرکب از دو واژه ی «تجمل»و «گرایی» ؛ تجمل به معنای «خود را زینت دادن و آراسته شدن » و گرایی به معنای «آهنگ ، میل و رغبت کردن » با توجه به این تعبیر ها ، تجمل گرایی به معنای رغبت کردن به تجملات و توجه به ظواهر زندگی است . از میل به زیبایی و تجمل ، در آیه ها و در روایت ها بسیار یاد شده است از جمله خداوند در قرآن کریم می فرماید : « قُل مَن حَرَّمَ زِینَهَ اللهِ اخرَجَ لِعبادِه و الطیّبات مِن الرزق ۱» «بگو چه کسی زینتهای الهی را برای بندگان خود آفریده و روزیهای پاکیزه را حرام کرده است ؟ » البته امامان معصوم (ع) به هر تجمل و زیبایی در حد معمول اهمیت می دادند . امام صادق (ع) می فرماید : « انَّ اللهَ عَزَوَجَلَّ یُحِبُّ التجالَو التّجَلَ و یُبَعِضُ ۲» «همانا خداوند زیبایی و تجمل را دوست دارد و از فقر نمایی بدش می آید . »

​

آیه

وَ آتِ ذَا اَلْقُرْبى حَقَّهُ وَ اَلْمِسْكِينَ وَ اِبْنَ اَلسَّبِيلِ وَ لا تُبَذِّرْ تَبْذِيراً*إِنَّ اَلْمُبَذِّرِينَ كانُوا إِخْوانَ اَلشَّياطِينِ وَ كانَ اَلشَّيْطانُ لِرَبِّهِ كَفُوراً[1]

ترجمه

و حقّ نزدیکان را بپرداز، و(همچنین حق) مستمند و وامانده در راه را! و هرگز اسراف و تبذیر مکن، چرا که تبذیرکنندگان، برادران شیاطینند؛ و شیطان در برابر پروردگارش، بسیار ناسپاس بود!

فرق تجمل گرایی وساده زیستی بازیبایی

​روزی مردی با موی سپید خدمت پیامبر خدا رسید. حضرت فرمودند: نورانی است. وقت دیگر با حنا خضاب کرد و نزد حضرت آمد. حضرت فرمودند: هم نورانی و هم نشانه مسلمانی. بار دیگر با رنگ مشکی خدمت رسید. حضرت فرمودند: هم نورانی، هم نشانه اسلام و ایمان، هم موجب محبّت زنان و سبب ترس دشمنان می‏باشد.(ترجمه مکارم الاخلاق، ج 1، 150)

فرق تجمل گرایی وساده زیستی

​

امام صادق علیه السلام می فرماید: «کَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص یُنْفِقُ فِی الطِّیبِ أَکْثَرَ مِمَّا یُنْفِقُ فِی الطَّعَامِ؛ مخارج عطر پیامبر اکرم از مخارج غذای ایشان بیشتر بود‏»(کافی، ج 6، ص 512)

​توصیه ی حضرت علی(ع) به کارگزاران نظام اسلامی

حضرت علی (ع) همواره بر این اصل مهم تأکید می فرمود که کارگزاران نظام اسلامی باید سطح زندگی خود را با سطح زندگی عموم مردم به ویژه اقشار ضعیف، مستضعف و کم درآمد، تنظیم کنند و این مطلب را در مناسبت های مختلف به کارگزاران خویش گوشزد می کردند و اگر اطلاع می یافتند که یکی از عمال و کارگزاران به سوی تجمل خواهی و اشرافی گری حرکت می کند می کوشیدند تا از هر راه ممکن از این کار جلوگیری کنند. چون گسترش روحیه مصرف گرایی و رواج فرهنگ اشرافی گری و تجملات، کارگزاران را به سوی ارتکاب مفاسد اداری سوق داده و زمینه های گسترش فساد اداری در نظام اداری را مهیا می کند.

​شناخت انسان، در شناخت خدا نقشى مهم دارد. قرآن نيز به اين معنا اشاراتى دارد:

وَفِي الأَرْضِ آيَاتٌ لِلْمُوقِنِينَ * وَفِي أَنفُسِكُمْ أَفَلاَ تُبْصِرُونَ؛(1)«در زمين براى اهل يقين نشانه‌هاي بسياري است و نيز در خودتان، آيا نمى‌نگريد؟!»(2)

همچنين، در آيه‌اى ديگر مي‌فرمايد:

سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الآفَاقِ وَفِي أَنفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَوَلَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ؛(3)و(4)«به زودى نشانه‌هاي خود را در پيرامون

​امام صادق(علیه السلام) فرمودند:

العبودیه جوهره کنهها الربوبیه؛
عبودیت گوهری است که باطن آن ربوبیت پروردگاری است.
هرگاه انسان به خدا رسید، انسان کامل و مظهر کامل اسما و صفات الهی شده و آینه‌ای می‌شود که ذات حق دارد تجلّی می‌کند. این حقایق در صورتی برای انسان حاصل می‌شود که همه حجاب‌های ظلمانی و نورانی را خرق کرده باشد، در مناجات شعبانیه ـ که مناجات همه ائمه معصومین است ـ می‌خوانیم:
الهی هَب لی کمال الانقطاع الیک وانر ابصار قلوبنا بضیاء. نَظرِها الیک حتّی تخرقَ ابصار القلوبِ حُبُ النّور…؛
خداوندا! مرا انقطاع کامل به سوی خودت عطا فرما، و دیدگان دل ما را به نوری که با آن تو را مشاهده کند، روشن ساز. تا این‌که دیده بصیرت ما حجاب‌های آن نور را پاره کرده، و به معدن عظمت راه یابد، و ارواح ما را به مقام عزّت قدسی تو بپیوندد.

از دیدگاه اهل معرفت، انسان کامل می‌تواند مظهر این مقام الهی باشد و محل مشیه الله شود. یکی از بزرگان در این‌باره می‌گوید:
انسان کامل دارای مقام مشیه الله است، و به تعبیر دیگر مقام او مقام و محل مشیه الله است، و آیه کریمه «یخْلُقُ مَا یشَاء وَیخْتَارُ» و دیگر آیات مشابه آن که در رابطه با مشیّت آمده همه به او صادق است، و این مظهر مشیّت و اختیار الهی، صاحب ولایت کلیه است که برخوردار از رقایق صفات حق تعالی بوده و محل ظهور و تجلّی جمیع اوصاف کمالیه الهی است. پس وجود انسان کامل ظرف همه حقایق و خزائن الهی است و این اسماء، اعیان حقایق نوریه‌دار هستی است، نه اسمای لفظی. لاجرم این مقام دارای ولایت تکوینی است که می‌تواند با اذن و مشیّت الهی در کائنات تصرّف کند، بلکه خود را در خارج از بدن خود ایجاد نماید و موجودات خارجی به منزله اعضای انسان کامل و او به مثابه جان آنهاست، لذا معجزات و کرامات و هرگونه خرق عادت انسان‌های کامل از این جهت است.
پس همان‌طور که بیان شد، انسان کامل که محل مشیه الله است، جان جهان بقوه و کل جهان بدن او به حساب می‌آید، پس نقش و جایگاه انسان کامل در عالم، نقش و جایگاه روح در بدن است، لذا می‌تواند هر نوع تصرّفی را به اذن الهی در زمین داشته باشد.

در باب مقام و عظمت انسان، حکما و عرفا مباحثی را بیان کرده‌اند از جمله این‌که ملاصدرا می‌نویسد:
انسان میوه درخت وجود است و سراسر عالم وجود برای او آفریده شده‌اند. انسان موجودی است که از جهت نشئه ظاهری‌اش کتاب کوچکی است، امّا به حسب نشئه باطنی و کمال و احاطه‌اش به علوم و معارف گوناگون، کتاب بزرگی است که هیچ موجودی را نمی‌توان با او قیاس کرد. انسان بزرگ‌ترین آیه و نشانه خداوندی است. وی بزرگ‌ترین حجّت الهی بر مخلوقات است. چونان کتاب است که حق تعالی خود نوشته است. وی مسجد جامعی است که خداوند به حکمت خویش او را ایجاد کرده است. انسان لوح محفوظ است و گواه بر هر ستیزگر و مُنکری، وی صراط مستقیمی است که میان بهشت و دوزخ کشیده شده است.
در مقام و عظمت انسان همین بس که از نظر کمالات وجودی حد و مرزی ندارد.

خداشناسی، دو راه اساسی دارد: اول شناخت ذات و صفات جمال و جلال خداوند از راه تفکّر و تعقّل در آثار و افعال او. این راه به وسیله ترتیب مقدّمات و نتیجه گیری عقلی به دست می آید. این مقدّمات گاهی حسّی است و گاهی عقلی. مقدّمات حسّی گاهی از پی بردن به نظمها و شگفتیهای جهان طبیعت به دست می آید، و گاهی از پی بردن به شگفتیهای خصوصیّات جسمانی و روحی انسان. این شناخت را در اصطلاح «علم حصولی» می نامند. 
دوّم: شناخت خداوند متعال بگونه مشاهده قلبی به اندازه ظرفیّت وجودی خود، یعنی اگر انسان در راه بندگی حقیقی و خالصانه خداوند قدم بردارد و با نفس خویش مجاهده کند و او را در تمامی امور به خشنودی خداوند متوجّه گرداند، کم کم پرده هایی که بین او و خدا وجود دارد، برداشته می شود، و به اندازه ظرفیّت وجودی خود، شناخت قلبی و حضوری به خداوند متعال پیدا می کند. به این شناخت «علم حضوری» گفته می شود. 
قرآن کریم در آیاتی به این راه، اشاره کرده که از همه آنها مهمتر آیه شریفه یا ایها الّذین آمنوا علیکم أنفسکم…(8) می باشد. 

​

چگونگی آفرینش انسان ازدیدگاه قرآن؛

الف:طه،آیهٔ۵۵

ب:روم،آیهٔ۲۰

ج:انعام،آیهٔ۲ ،صافات،آیهٔ۱۱ ،رحمن،آیهٔ۱۴

د:سجده،آیهٔ۱۴(بااستفاده ازترجمه المیزان)

ه:مؤمنون،آیات۱۲-۱۴

یکی ازویژگی های انسان که به اوشرافت بخشیده این است که خدااورادرنیکوترین وجه وزیباترین ترکیب آفریده،ودراوازروح خوددمیده است:

اوکسی است که هرچه را آفریدنیکوآفریدوآغاز آفرینش انسان را ازگل قرارداد،سپس نسل اوراازعصاره ای ازآب ناچیزوبی قدرخلق کرده بعداندام اوراموزون ساخت،وازروح خویش دروی دمید

( درسوره سجده آیه۹-۷ به این موضوع اشاره کرده)

پرودگاراکیست که شیرینی دوستی تورابچشدودیگری رابه جای توبرگزیند؟

وکیست که به قرب تومانوس شودوازتوروی بمفاتیح الجنان.شیخ عباس قمی

«رابطهٔ روح بابدن»

هماناروحها بابدن آمیخته ومخروج بوده ومتکی برآن نیستند،بلکه بربدن تسلط واحاطه دارند.(بحارالانوار،ج۶۱،ص۴۰)

آیاتی که به تجردنفس وروح استدلال شده اشاره میکنیم؛

الف:آیات توفی؛سجده،آیهٔ۱۰ وآیهٔ۱۱

ب:مؤمنون،آیهٔ۱۴

ج:اسرإ،آیهٔ۸۵

خداوندبزرگ درحدیث قدسی خطاب به انسان می فرماید:ای فرزندان آدم!من غنی وبی نیازهستم توهم به دستورات من عمل کن،تاتوراهم غنی کنم که فقیرنشوی،ای فرزندآدم!من زنده ای هستم که(هرگز)نمی میرم،توهم مرا اطاعت کن تاتورازنده وجاودان کنم،من به هرچیزی بگویم باش موجودمیشود،توهم مرااطاعت وبندگی کن تا اراده ات ماننداراده ی من(توانا وقوی)گردد.

• (کلیات حدیث قدسی،شیخ حرعاملی،مترجم کاظمی خلخالی،انتشارات فقیه کاظمی)

در انسان‌شناسي افلاطون، بنابه نظريه مُثل، اصل انسانيت در بطن و متن طبيعت وجود تمام عيار و تجسم تام ندارد؛ بدين معنا كه در عين حال كه حضور دارد ولي مفارق هم هست. منشأ انسانيت مثل است، نه افراد دم دستي. در اين حالت نوعي فاصله و غيبت ميان افراد انساني و انسانيت ملاحظه مي شود. افراد انساني از انسانيت بهره‌مند هستند و گويي تنها سايه انسانيت بر سر آنها است. انسان افلاطوني واقعيتي مركب است از تن و روان. روان انساني پيش از بدن موجود است و در مثل از نوعي حيات برخوردار است. نفس انساني به عنوان واقعيتي متمايز از بدن و مجرد و به عنوان مهم‌ترين عنصر وجود آدمي از سه بخش تشكيل مي‌شود كه عبارت اند از عقل، اراده و اميال يا شهوات. پيوند روان و تن نزد افلاطون مانند رابطه مرغ و قفس يا ناخدا و كشتي يا راننده و گاري(يا ماشين) است. نظريه فطرت(innatism) اين فيلسوف نيزاز اين قرار است که انسان ازيک سلسله دانايي هاي ومعلومات(تصوري وتصديقي) فطري و غيراکتسابي که منطوي در نفس او هستند، برخوردار است. نفس پس از مرگ- حداقل جزء عقلاني آن- باقي است.16

موضوع ومفهوم بنيادي درمتافيزيك افلاطون همان«مثال يا مثل»(Idea/Ideas) است. مثال را مي‌توان چنين در نظر گرفت كه مثال عبارت از مرجع و منبع مشترك و واحدي است معطوف به مجموعه‌اي از اشياي محسوس كه از حيث هستي شناسانه و معرفت‌شناسانه متفاوت، متمايز و مستقل از آن مجموعه است. مجموعه اين مثال‌ها، مراجع و منابع، عالم خاصي را به نام مثل تشكيل مي‌دهند. براي نمونه وقتي كه مي‌گوييم: الف انسان است، ب انسان است، ج انسان است و…، مجموعه‌اي از الف و ب و ج و… تشكيل شده است كه ذيل عنوان انسان قرار مي‌گيرند و با آن عنوان ناميده مي‌شوند. اين عنوان در حكم مثال آن مجموعه بوده و در عين حال كه حاضر، همراه و با اين مجموعه است ولي ميان آن دو، تمايز و تفاوت هستي شناسانه و معرفت شناسانه برقرار است .پس اين عنوان اساساً از استقلال برخوردار است. اينهماني(همان بودن) يا همانستي يا هويت يك چيز(Identity) مربوط به مثال آن است. الف بودن الف، ب بودن ب، ج بودن ج و… مربوط به انسانيت آنها است كه آن هم به صورت مثالي واقعيت دارد.

7. آنها نشانه او هستند

اختلاف عروس و داماد با خانواده طرف مقابل آن‌قدر تکراري و نخ‌نماست که بهتر است اصلا درباره آن حرف نزنيم. فقط يادمان باشد پدر و مادر او، بخش مهمي از زندگي و حتي شخصيت او هستند و آزردن آنها مساوي است با آزردن کسي که خيلي دوستش داريم. از طرفي همسر ما هر چقدر هم که باگذشت و مهربان باشد، تحمل بي‌اعتنايي و کم‌اعتنايي به عزيزانش را ندارد. بنابراين اگر تلافي هم نکند، دلخور و افسرده خواهد شد و به تدريج از ما متنفر مي‌شود. يادتان باشد، نامزدي مي‌تواند شيرين‌ترين دوران پيش از شروع زندگي مشترک باشد؛ اگر توقع‌ها، خواسته‌ها و محبت‌ها خالص و دوست‌داشتني و همراه با عقل و منطق باشد.

6. ساده اما نه مثل بچه‌ها

بچه‌ها را ديده‌ايد که چطور بي‌پروا و آزاد ابراز احساسات مي‌کنند. هرچند قرار نيست ما هم مثل کودکان رفتار کنيم اما بايد صداقت و آزادي در نشان دادن احساسات را از آنها ياد بگيريم. وقتي احساسات‌مان را صادقانه بيان مي‌کنيم، همان‌طور هم جواب مي‌گيريم. بنابراين به‌جاي اينکه با تکلف رفتار کنيم و از ابراز احساسات بترسيم،

راحت و آزاد ابراز محبت کنيم. حتي با گفتن دلخوري‌هايمان، به طرف مقابل فرصت دفاع مي‌دهيم و همين فرصت، کدورت‌هاي بين ما را از بين مي‌برد؛ پس از حرف‌زدن نترسيم.

5. مثل يك راه بي‌پايان

با کمي دقت و تيزهوشي مي‌توانيم طوري رفتار کنيم که هميشه براي هم، حرفي براي گفتن داشته باشيم و از هم خسته نشويم. مطالعه، آگاهي از آنچه در اطراف ما مي‌گذرد، آگاهي از علايق و نيازهاي طرف مقابل و… همگي راهکارهايي است که 2نفر را هميشه براي هم دوست‌داشتني و نو نگه مي‌دارد. در يک کلام اگر از همديگر «عقب بمانيم»، زندگي‌مان نابود مي‌شود؛ مثل ترازويي که هميشه يک کفه آن سنگين‌تر از ديگري است. زن و مرد بايد هم پاي هم حرکت کنند تا هميشه همراه هم باشند.

4. رؤياپردازي حدي دارد!

چشمتان را باز کنيد؛ روي داشته هاي خودتان نه روي داشته هاي ديگران. به اين فکر کنيد که اين زندگي، خوب يا بد زندگي مشترکي است که شما بايد آن را شروع کنيد و بسازيد. «ساختن» مهم ترين فعلي است که بايد در زندگي صرف کنيد. محض اطلاعتان بگوييم که اين ساختن، به معني سازگار شدن و سوختن و ساختن نيست. بايد سازندگي پيشه کنيد. دست از رويا بافي درباره زندگي و اگر و مگرها برداريد و ببينيد با ظرفيتي که در خودتان سراغ داريد و شناختي که از نامزدتان پيدا کرده ايد، چقدر مي توانيد براي بهتر شدن و عمق گرفتن زندگي تان تلاش کنيد. هرگز، هرگز، هرگز بعد از عقد شروع به حسرت خوردن درباره گزينه هاي ديگري که مي توانستيد به جاي نامزدتان داشته باشيد، نکنيد. نه به خاطر اين که زندگي به عقب بر نمي گردد، نه! چون بايد اساس کارتان سازندگي باشد، نه خراب کردن هر چه تا حالا بدست آورده ايد. اگر ديديد سازندگي به جايي نمي رسد يک بحث جداست. اما لااقل به خودتان فرصت آزمودن زندگي جديدتان را بدهيد!

3. شما راس دنيا نيستيد

مراقب باشيد از آن طرف بام نيفتيد! همانقدر که بت ساختن از طرف مقابل و بي عيب و نقص ديدن او اشتباه است، بي عيب ديدن خود و غرور بيجا داشتن هم اشتباه است. فکر نکنيد که شما قرار است مرکز دنيا باشيد و همه خود را با شما تطبيق دهند. نامزد شما و خانواده او هم خط مشي ها و طرز فکرهاي خودشان را دارند که چند دهه با آنها زندگي کرده اند. اطمينان و اعتماد به نفس بيش از حد شما مي تواند بين دو خانواده فاصله هاي پر نشدني بيندازد.

2. عشق تحميلي

اگر احساس کنيد کسي مي‌خواهد خودش را به شما تحميل کند، چه مي‌کنيد؟ اولين واکنش همه ما «فرار کردن» از دست اوست؛ بنابراين به‌جاي «تحميل کردن» خود به طرف مقابل، خيلي عادي رفتار کنيد؛ نه آن‌قدر بي‌اعتنا و نه آن‌قدر احساساتي که او را پشيمان کنيد و فراري بدهيد؛ خودتان باشيد و بگذاريد گذر زمان و رفتار منطقي هر دوي شما، عشق و علاقه پايدار و محکمي را بينتان ايجاد کند؛ عشق ناشي از يک حس خوب نه عادت و وابستگي ناشي از اجبار. يادتان باشد شما اگرچه قرار است يک زندگي مشترک را شروع کنيد اما براي درک علاقه اي که به هم داريد، بايد کمي از هم فاصله بگيريد تا بتوانيد بهتر همديگر را ببينيد و دلايل دوست داشتن تان را هر لحظه به ياد بياوريد.

1. شما هم کامل نيستيد

ازدواج پيوند مقدسي است؛ آنقدر مقدس که خيلي ها براي حفظ حرمت آن، زندگي خود را زير و رو مي کنند. ممکن است شما با کسي نامزد کرده باشيد که از هر لحاظ براي ازدواج مناسب به نظر برسد اما اين دليل نمي شود که بي عيب و نقص باشد و به محض ديدن ايرادهاي خلقي و رفتاري او، زمين و زمان را بهم بريزيد و حس کنيد که به ساحت مقدس عشقتان توهين شده است! شما دو آدم خاکستري هستيد که قرار است مثل تمام آدم هاي دنيا يک روند رو به رشد را طي کنيد تا به کمال برسيد.

اگر همسفرتان در مسيرش سکندري مي خورد، به جاي سرزنش کردن او و نگراني از اين که يک عمر بدبخت شده ايد، زير دست و بالش را بگيريد تا راه رفتن را ياد بگيرد.

– بهترین خلقیاتی که دارید بنظر خودتون  بترتیب چیه؟
– سه نفر از صمیمی ترین دوستان شما چه کسانی اند و چه خصوصیاتی دارند؟
(این جواب کمک میکند که طرف مقابل را بیشتر بشناسید چون کبوتر با کبوتر باز با باز)
– بزرگترین آرزوهای شما چیست؟
(خیلی مهمه چون می تونید بفمید در چه فضاهایی سیر میکند)
– نظر شما در رابطه با نامحرم چیه؟ و توضیح بدهید که مثلا مشکلی نداره یا فرقی بین محرم و نامحرم نیست یا این سوال مزخرفیه یا….
– چه غذاهایی می تونید درست کنید؟
– بدترین اخلاق هایی که دارید از نظر اطرافیانتان چیست؟
– آیا وبلاگ یا صفحه سایت های اجتماعی یا فعالیت اینترنتی در این مقوله دارید،نام ببرید
(می توانید مثلا پروفایلش را چک کنید و فعالیت های اینترنتی او را ببینید و بهتر بشناسیدش)
– تعریف شما از گناه چیست؟
(جواب این سوال وسعت اطلاعات و درک  فرد مقابل را به مبانی دینی می رساند)
– علاقه شما به خواندن چه کتاب هایی است؟ چند نمونه نام ببرید.
– فرزند ایده آل از نظر شما چه فرزندی است؟
(والدین گمشده های خود را در فرزندشان می جویند)
– غذاهای مورد علاقه شما چیست؟
– محبوب ترین فرد در خانواده شما کیست؟ چرا؟
(علاقه او به آن شخص ؛علاقه اوست به آن ویژگی اخلاقی آن فرد البته غالبا)
– اگر در زندگی مشترک با همسرتان به مشکلی حاد برخورد کردید ؛ فکر میکنید چه برخوردی انجام دهید؟
قهر میکنید؟
فریاد می زنید؟
سکوت
مقابله به مثل و انتقام
دنبال حل منطقی می گردید
…توضیح دهید
(کمی شما را به این شناخت می رساند که در مشکلات چه می کند)
– اگر در تاکسی  سوار شدید و صدای موسیقی بلند بود چه میکنید؟
سکوت میکنید؟
مشکلی ندارد؟
….(میزان تقید اوست به دین)
– چه موسیقی هایی گوش می دهید؟
– اگر خواهر یا مادر یا نزدیکان من به شما حرف زشت و نامربوطی گفت ؛ عکس العمل شما چیست؟
– نظر شما در مورد این جمله چیه؟ “اگر با چادر رنگی یا مانتو برای خرید به مغازه نزدیک خانه رفتید؛خیلی مشکل خاصی نیست”
(میزان تقید او به حجاب اینگونه بهتر مشخص میشود)
– نمره معاشرت شما از نگاه دوستانتان چند است؟ یعنی خوش برخوردید ؛ معمولی، بی تفاوت یا…
– در وقت های بیکاری  سرگرمی شما چیست؟
– اگر بخواهید از سه دوست صمیمی تان سه اخلاق بارز مثبت نام ببرید؛ چه می گویید؟
– نظر شما درباره ارتباط با نامحرم چیست؟
– در چه عروسی هایی شرکت می کنید؟ مختلط- موسیقی -رقص-…
– نظر شما درباره ارتباط با نامحرم چیست؟
– زندگی ایده آل از نظر شما چه زندگی است؟
– بدترین اخلاقی که بنظر خودتان داری چیست؟
– ورزش مورد علاقه شما چیست؟
– رنگ های مورد علاقه شما چیست؟
– انتظار شما از همسر آینده تان چیست و دوست دارید چه خصوصیات اخلاقی داشته باشد؟
– اگه به اختیار شما باشه ؛ دوست دارید چن تا فرزند و چه جنسیتی داشته باشند؟

سخنان خوب باید در زیباترین جملات طراحی و تدوین شوند، تا مورد توجه و تأمل مخاطبان واقع شود. به عبارتی ساده تر قالب کلام می بایست با قیمت کلام هم سان باشد. خوب سخن گفتن؛ سخن خوب گفتن، از مهم ترین لوازم پیام رسانی و متقاعد سازی در روان شناسی ارتباطات به شمار می آید.

مهم‌ترین ملاك‌های ازدواج

هر اندازه دختر و پسر از نظر ویژگی های گوناگون نزدیكتر باشند تركیب آن دو در زندگی زناشویی استوارتر و عمیق تر خواهد بود. این مجموعه ویژگی ها در منابع اسلامی با عنوان كفویت عنوان شده است كه در ابعاد گوناگونی چون: سن، وضعیت روانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و تحصیلی قابل بررسی است.

به طور خلاصه ملاك های ازدواج كه باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:

1- ایمان و دینداری: پایبندی به ارزش های دینی بدون شك یكی از عوامل خوشبختی در زندگی زناشویی است.

2- اصالت خانوادگی: شناخت خصوصیات و وضعیت تربیتی فرهنگی خانواده همسر آینده، در ایجاد تفاهم بین دختر و پسر در زندگی زناشویی نقش اساسی ایفا می كند. این مساله باعث می شود بتوانید سازگاری بهتری با همدیگر پیدا کنید.

3- سن: تناسب سنی بین زن و مرد، تشابه نیازها و علایق، توقعات و انتظارات را تا حدودی به دنبال دارد. كارشناسان خانواده، حدود 2 تا 6 سال اختلاف سن بین زن و مرد را توصیه می نمایند.

4-تحصیلات: تشابه تحصیلی نیز در ایجاد تفاهم بین زن و مرد عامل مهمی است. و كسب علم و دانش به خودی خود یك مزیت و ارزش است و در رشد و تعالی فكری افراد نقش بسزایی دارد.

5- وضعیت اجتماعی- اقتصادی خانواده: تشابه های خانواده های دختر و پسر از نظر وضعیت اجتماعی و اقتصادی یك اصل مهم در ایجاد تفاهم های بعدی بین زن و مرد است. به این ترتیب هیچ کس نسبت به دیگری احساس برتری نمی کند و پذیرش بهتری نسبت به همدیگر خواهند داشت.

6-زمینه های فرهنگی: ارزش های فردی و اجتماعی، آداب و رسوم، رفتار و سلوك، حتی آداب لباس پوشیدن و غذا خوردن زن و مرد می تواند زمینه های همدلی بیشتر را بین آن دو پدید آورد. به همین جهت شناخت زن و مرد از فرهنگ و واقعیت های ارزش فرهنگی همسر آینده، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

نكته ای كه یادآوری آن در این قسمت ضروری به نظر می رسد اینكه ملاك های فوق هیچ یك به تنهایی نمی تواند عامل موفقیت در زندگی زناشویی باشد. افراد باید مجموعه عوامل گوناگون موثر بر انتخاب خود را اولویت بندی کنند و با این اعتقاد كه هیچ كسی كامل نیست به نوعی مصالحه دست بزنند.

رمز ازدواج موفق

ازدواج یك پدیده اجتماعی است. بدون تردید انتخاب همسر یكی از مهمترین تصمیم ها در طول زندگی ماست و در حقیقت همه هیجانات، تولید مثل، تربیت نسل آینده، درآمد، مسئولیت، تامین نیازها و چالش های آینده زندگی ما به آن بستگی دارد.

زن و مرد به عنوان مكمل یكدیگر بسیاری از نیازهای روانی- اجتماعی هم را برآورده می كنند. و سه دلیل عشق، مصاحبت و دستیابی به انتظارات و توقعات برای ازدواج مطرح است و توجه به این نكته كه هر اندازه انتظارات و توقعات دختر و پسر قبل از ازدواج و در زندگی زناشویی واقع بینانه تر باشد، زندگی زناشویی موفقیت آمیزتر خواهد بود.

ملاك های ازدواج های موفق یا خوشبخت را می توان چنین خلاصه كرد:

1ـ برخورداری از علاقه های مشترك

2ـ داشتن فعالیت های مشترك یا سرگرمی های مشترك

3ـ اظهار محبت نسبت به همدیگر

4ـ اعتماد داشتن به یكدیگر

5ـ رد نكردن یا كمتر رد كردن انتخاب همدیگر

6ـ موفقیت در روابط جنسی

7- داشتن زمینه های خانوادگی همسان

8ـ احترام به عقاید و دوستان و آشنایان همدیگر

یک نکته مهم:

هرکس طبیعتا مایل است همسری برگزیند كه بیشتر همسان او باشد تا ناهمسان با او. همسانی دو فرد نه تنها آنها را به سوی یكدیگر جلب و جذب می كند، بلكه پیوند و وصلت ایشان را استوارتر می سازد. هر اندازه فرد با همسر خود وجود اشتراك فرهنگی بیشتری داشته باشد، برای سازگاری با او آماده تر است و با اختلافات كمتری مواجه می شود.

هر چقدر در انتخاب همسری با مشابهات بیشتر ذاتی و اكتسابی تلاش كنیم ولی بازهم زن و مرد تفاوت های بسیار چشمگیری با یكدیگر خواهند داشت كه باید یاد بگیرند با این تفاوت ها زندگی كنند و ثمره این زندگی یك ازدواج شاد و رضایت بخش باشد.

همچنین پژوهش ها نشان می دهد كه تا حدود زیادی خوشبختی و بدبختی زن و مرد را از ابتدای زندگی می توان پیشگویی كرد و به بیان دیگر بسیاری از مشكلات آن ها قابل پیشگیری خواهد بود. به همین جهت امروز، آموزش پیش از ازدواج زوجهای جوان یك ضرورت مسلم تلقی می شود. هر اندازه دختر و پسر اطلاعات بیشتری در جهت شناخت خود و همسر آینده شان داشته باشند و ملاك های عقول تری را برای انتخاب همسر در نظر بگیرند، در زندگی زناشویی خود با مشكلات و ناسازگاری های كمتری مواجه خواهند بود.

منبع:برگرفته از عصر ایران، پرسمان

1.هنگام ازدواج بیشتر با گوشهایت مشورت کن تا با چشمهایت  (ضرب المثل آلمانی)

2.مردی که به خاطر ثروت زن می گیرد به نو کری می رود  (ضرب المثل فرانسوی)

3.تاک را از خاک خوب ودختر را از مادر خوب و اصیل انتخاب کن (ضرب المثل چینی)

4.خانه ی بدون زن گورستان است (بالزاک)

5.شوهر مغز خانه و زن قلب آن (سیریوس)

- سعي کنيد سوالاتتان را از قبل بر روي کاغذي بنويسيد تا مبادا در جلسه خواستگاري و در مواجهه با فرد مقابل فراموشتان شود. براي فراموش نکردن پاسخهاي فرد مقابل ميتوانيد آنها را يادداشت کنيد تا بعداً بهتر و با دقت بيشتري مورد بررسي و ارزيابي قرار دهيد.

- توجه داشته باشيد که هميشه اولين سوالات فرد مقابل مهمترين دغدغه‌ها و حساسيتهاي فردياش را نشان ميدهند. بنابراين از اين طريق مي‌توان بهتر و بيشتر فرد مقابل و دل مشغولي هايش را شناخت.

به عنوان مثال اگر دختري اولين سوالش در مورد مسائل مادي مانند مسکن، ماشين وغيره باشد مطمئناً دغدغه¬اش دنياي بيرون فرد و ماديات او است.

- سوال محور و پاسخ محور باشيد. يعني هم به سوالاتي که از شما پرسيده مي‌شود و هم به پاسخ هايي که به شما داده مي‌شود، توجه کنيد. سوالات فرد مقابل دغدغه‌ها و پاسخ هايش افکار و عقايدش را نشان مي‌دهند.

- بهتر است از پرسيدن سوالات بي¬ارزش و بي اهميتي چون رنگ و غذاي مورد علاقه و… خودداري کرد. چون اولاً در اکثر اين موارد افراد سعي مي¬کنند سلايقشان را شبيه به فرد مقابل نشان دهند. ثانياً لزومي ندارد سليقه¬ها يکسان باشند . مهم اين است که نگاهها، تفکرات، باورها و… افراد با يکديگر همسو، همجهت و همسنخ باشند.

- سعي کنيد از پرسيدن سوالات کلي خودداري کنيد چون اينگونه سوالات براي شروع خوب ولي فايدهاش اندک است. مثلاً نظر شما در مورد حجاب چيست؟

پاسخ سوالهاي کلي، جوابهاي کلي است و چون جوابهاي کلي مبهم و ناشفاف هستند، طرفين همانگونه که دوست دارند و براساس ذهنيات خود آنها را تفسير ميکنند. اين امر باعث اجتناب افراد از شناخت درست و دقيق يکديگر ميشود. پس بهتر است به جاي سوالات کلي، مفاهيم را به طرف مصداقها و مثالهاي عيني کشانده و با طرح مسئله، فرد را در موقعيتهاي واقعي قرار دهيد. موقعيتهايي که هر روز در زندگي خانوادگي افراد پيش ميآيد و زوجين نسبت به آن واکنش احساسي، فکري يا رفتاري نشان مي دهند مثلاً ميتوان به جاي سوال کلي بالا سوالات جزئي زير را پرسيد:

آيا آقايان هم بايد حجاب داشته باشند؟

شما حجاب همسر خود را چه مي دانيد؟

-  متاسفانه در جلسه خواستگاري عمده دغدغه‌‌ي افراد، خوب حرف زدن است به همين دليل فراموش ميکنند که بايد به حرفهيا فرد مقابل نيز خوب گوش دهند. مهارت خوب گوش دادن را از همين الان تمرين کنيد.

- مي‌توانيد از فرد مقابل بخواهيد که گفتگويتان را در اتاق شخصي او انجام دهيد. چون نظم وچينش وسايل اتاق، تابلوها، کتابها و…  همه و همه شما را در راستاي شناخت دقيقتر او ياري ميرسانند. شايد همين امور سوالهاي تازهاي در ذهن شما ايجاد کند.

- به طرح زيرکانه سوال‌هاي معکوس بپردازيد. همه سوال‌هايتان را مستقيم نپرسيد، زيرا پاسخ‌هاي آن قابل اعتماد نيستند. به عنوان مثال اگر به بگوييد من خيلي اهل تفريحم نظر شما درباره تفريح وگردش چيست؟ او نيز  در پاسخ به شما ميگويد: من هم همينطور.

در اين گونه مواقع بايد به صورت معکوس سوال بپرسيد. مثلاً نظرتان راجع به کساني که مي¬گويند هيچ جا خانه نمي-شود، چيست؟ در اين صورت فرد مقابل نميتواند نظر واقعي شما ا تشخيص داده و طبق آن پاسخ دهد. جوابي که در پاسخ به اين سوالات داده ميشود نظر حقيقي فرد مقابل است.

- سوالاتي که پاسخ آنها بله يا خير است هم سوالات معتبري نيستند. چرا که جواب کامل و قانع کنندهاي نميدهند. اولاً سوالهايتان را طوري طراحي کنيد که فرد مقابل بتواند در پاسخ به آنها توضيح دهد و ثانياً حتماً از فرد مقابل بخواهيد در مورد پاسخ‌هايي که نوع نگاهش به زندگي را بيان مي‌کنند، توضيح بيشتر و کاملتري بدهد.

- توجه داشته باشيد که گفتن همه چيز لازم نيست. برخي از مسائل بايد تا آخر عمر در دل فرد به عنوان راز بمانند. مثلاً اگر فرد با دوستي از جنس مخالف دوست بوده ولي بعد از مدتي پشيمان شده و اين کار را کنار گذاشته است و کسي هم جريان را نمي‌داند و احتمال آشکار شدن آن هم صفر است، نگويد. اما اگر احتمال لو رفتنش وجود دارد، حتماً بگويد.

اما مطرح کردن مسائلي که به زندگي آينده و مشترک دو نفر ربط دارد، ضروري است. مانند بيماريهاي حاد يا خاص جسمي و روحي، ازدواج پيشين، هرگونه اعتياد و…

برگرفته از :گلبرگ زندگي، حسين دهنوي/کارگاههاي آموزشي دکتر شاهين فرهنگ